Succesvol lichthinder vermijden bij de aanleg van padelvelden nabij een beschermd natuurgebied en een woonzone

De Belgische gemeente Borsbeek had het plan om het huidige voetbalveld om te vormen tot padelvelden. De interesse in die sport groeit en dus werd er gezocht naar een locatie om 15 padelbanen met nieuwe ledverlichting aan te leggen. Naast het voetbalveld liggen 3 tennisbanen waarvan de verlichting aangepast moet worden naar duurzame ledverlichting. Nabij de sportvelden ligt Fort 3, een beschermd natuurgebied dat bovendien de biotoop vormt van een beschermde soort vleermuizen.

De uitbater van de padelvelden nam Spectrum Advies & Design in de arm met de vraag om een lichtstudie te maken voor de tennis- en padelbanen. Het Agentschap Natuur en Bos had een negatief advies gegeven bij gebrek aan informatie bij de aanvraag van de milieu- en omgevingsvergunning door de gemeente en de uitbater. Het Agentschap was bezorgd over een toename aan strooilicht met de nieuwe aanleg van de velden.

Spectrum ging aan de slag en vergelijkte de huidige situatie – de bestaande verlichting van het voetbalveld en de 3 tennisvelden – tegenover de nieuwe ledverlichting voor de tennis- en padelvelden. Het voetbalveld was voorzien van traditionele schijnwerpers. Door het gebruik van moderne ledtechnieken is de uitstraling van het licht beter te richten naar de te verlichten oppervlakten en hoeven de armaturen minder ‘omhoog’ gericht te zijn. Zo voorkomen we lichtvervuiling.

Voor dit sportpark maakten we 2 lichtstudies. We vergeleken de sportveldverlichting en de ecologische zone in de oude situatie en de nieuwe situatie. Op het beeld hierboven ziet u dat in de aanliggende zone tussen de velden en het water van de gracht er een extra rekenvlak is aangebracht voor de controle van het maximale lichtniveau in deze zone. Op het voetpad in die zone werd een virtuele waarnemer aangebracht voor de meting van maximale lichtemissie van de verlichtingsarmaturen.

Spectrum stelde een nota op waarin duidelijk de situatie voor en na de aanleg wordt geschetst met een visuele voorstelling van de bijbehorende lichtvervuiling. Aan de nota voegden we de technische informatie van het onderzoek toe door middel van lichtberekeningen en de technische specificaties van de toegepaste technieken.

Door hedendaagse ledtechnieken te gebruiken met specifieke optiek is de uitstraling van de lichtstroom optimaal te richten naar de te verlichten oppervlakten en hoeven de armaturen nauwelijks gekanteld te worden. Dat voorkomt lichtvervuiling.

Spectrum kwam tot de conclusie dat door nieuwe ledverlichting aan te brengen de hoeveelheid strooilicht in de ecologische zones met 90% gereduceerd zal worden.

Verder concluderen we op basis van de resultaten dat we de nieuwe ledverlichting beter kunnen richten waardoor het strooilicht buiten de sportvelden gereduceerd wordt in vergelijking met conventionele verlichting. De hoogste waarde voor de maximale lichtsterkte werd gereduceerd met 95%. In de nieuwe situatie is de Upward Light Ratio 0. Er wordt dus geen direct licht naar boven uitgestraald.

Tot slot zal de nieuwe verlichting op de sportvelden na 23 uur uitgeschakeld worden. Daardoor is er in de nacht geen verlichting aanwezig in de groenzone.