Over dit project
Koninklijk museum voor Schone Kunsten Antwerpen: Lichtontwerp voor tuinen en gevels
Op vraag van architectenbureau Team van Meer! – architecten & co, dat het winnende wedstrijdontwerp voor de tuinen van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen maakte, ontwierp Spectrum het lichtplan voor de tuinen en de gevels van dit monumentale museumgebouw.
Het KMSKA is een van de belangrijkste monumenten van Antwerpen*. Het is bovendien een landmark in de stedelijke context van de Antwerpse wijk Het Zuid.
De lichtbeleving rond het gebouw na zonsondergang draagt bij tot de herwaardering van de museumsite. In het lichtontwerp benadrukken we de relatie van het gebouw met de tuinen eromheen en zetten we het monumentale karakter van de site in contrast met het intieme karakter van de beeldentuin.
*In het lichtplan hielden we rekening met het lichtplan van de stad Antwerpen. Verder vroeg architectenbureau Team van Meer! – architecten & co om in het ontwerp het belang van de tuinen en het monument op stedelijk niveau te benadrukken. Dit project voerden we uit in opdracht van de Vlaamse overheid – Het Facilitair Bedrijf.
- Klant Vlaamse overheid – Het Facilitair Bedrijf - onderaanneming Team van Meer
- Type Erfgoed, Definitief lichtontwerp, Lichtberekening, Architecturale verlichting, Lichtontwerp, Masterplan licht, Proefopstelling
- Jaartal 2022
Uitgekiend lichtplan
Het tuinontwerp is met zijn verschillende tuinkamers en historische beelden een rustpunt in de directe bruisende omgeving van de wijk Het Zuid. We kozen voor een egale lichtgloed op de langgerekte monumentale gevels. Voor de tuin behouden we het introverte karakter, maar brengen we accentverlichting aan op de beelden. Na zonsondergang vormen de aanwezige bomen in de tuin een silhouet, met de lichtgloed van de gevels als achtergrond. In de schijnbare donkerte van de tuinen zijn de beelden theatraal verlicht als iconen in de nacht.
Doordachte lichtscenario’s
De technische eisen die de verschillende bestuurlijke niveaus stelden, zoals de Stad Antwerpen, de betrokken architecten en de museumdirectie op het vlak van belichting, lichtwaarden, veiligheid en verbruik resulteerde in een complexe lijst. Spectrum ging aan de slag en werkte verschillende opties en scenario’s uit met behulp van lichtberekeningen en simulaties. Vervolgens werden die omgezet in doordachte lichtscenario’s. Een sterk lichtbeeld ontstaat met verschillende scenario’s volgens het moment van de avond en de nacht. Op die manier neemt de intensiteit van het licht ook af naarmate de nacht vordert. Met een intelligent besturingssysteem maken we het mogelijk dat die verschillende scenario’s automatisch worden uitgevoerd gedurende de nacht.
Ontwerp en opstelling lichtmasten
Een belangrijk aspect van het lichtontwerp is de discrete opstelling van de lichtmasten in de tuin, rondom het gebouw. De lichtmasten zijn op 1 lijn geïntegreerd in de haagstructuren van de tuinkamers zodat die visueel als natuurlijk overkomen in het geheel van de tuin. De projectoren voor de belichting van de beelden zijn discreet geplaatst aan de onderzijde van de haag.